Hayrettin Karaca Doğal Yaşlı Ormanlar Projesi

Proje, Orman Genel Müdürlüğü ile işbirliği içerisinde TEMA Vakfı’nın Doğal Orman Alanlarının Korunması ve Ekolojik Önemi Konusunda Farkındalığın Artırılması Fonu kapsamında hazırlanan, Kurucu Onursal Başkanlarımızdan merhum Hayrettin Karaca’ya atfettiğimiz ve 2021 yılında uygulamasına başlanan bir projedir. 2021-2023 yıllarını kapsayacak olan projede pilot çalışma alanı olarak; zengin biyolojik çeşitliliğe sahip olması ve doğal yapısı büyük oranda bozulmamış doğal orman alanlarının bulunması sebebiyle Doğu Karadeniz Bölgesi seçilmiştir.

Projeyle, doğal yaşlı ormanların korunmasının önemi konusunda kamuoyunda farkındalığın artırılması, doğal yaşlı ormanların seçim kriterlerinin oluşturulması, Türkiye’de Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki doğal yaşlı orman kategorisine girebilecek aday sahaların belirlenmesi, koruma altına alınması ve/veya  ormancılıkta sürdürülebilir yönetime katkı sağlanması amaçlanmaktadır. 

Projede;

• Orman amenajman (yönetim) plan verilerindeki meşcere çağları üzerinden Doğu Karadeniz Bölgesi doğal yaşlı orman aday sahaların CBS ortamında belirlenmesi,
• Yurt içi/yurt dışı doğal yaşlı orman belirleme kriterlerine yönelik akademik çalışmaların taranması, 
• Doğal yaşlı orman seçim kriterlerinin oluşturulması için çalıştay düzenlenmesi,  Doğu Karadeniz Bölgesi Ormanlarında CBS ortamında belirlenen aday doğal yaşlı ormanlarda incelemeler yapılması, 
• Bu ormanların korunmasının ekolojik önemi konusunda kamuoyunun farkındalığının artırılması hedeflerine yönelik iletişim çalışmaları yürütülecektir.

Projede görev alan uzmanlarla birlikte doğal yaşlı ormanlara ilişkin yurt içi ve yurt dışı literatür taramaları gerçekleştirilmiştir. 2021 yılında Doğu Karadeniz Bölgesi orman amenajman planları üzerinden arazi incelemesine konu olabilecek sahalar CBS ortamında belirlendi ve ortalama çapı 36 cm’den büyük orman alanları haritalandı. Arazi çalışmalarına Artvin ilinden başlanarak ortalama çapı 36 cm’den ve alanı 50 hektardan büyük 69 adet orman alanında incelemeler yapıldı. Yapılan arazi çalışmalarıyla Artvin ilinde toplam alanı 3.820 hektar olan 19 adet Doğal Yaşlı Orman belirlendi. Orman Genel Müdürlüğü, Orman İdaresi ve Planlama Dairesi Başkanlığı’nın katkılarıyla 19 farklı mikro havzada yer alan 2.795 hektar büyüklüğündeki alan orman amenajman planlarında Doğal Yaşlı Orman olarak tescil edildi.

2022 yılında Giresun ve Ordu illerindeki potansiyel doğal yaşlı ormanları belirlemek adına arazi çalışmaları öncesinde haritalandırma çalışmaları gerçekleştirildi. Harita üzerinden tespiti yapılan aday doğal yaşlı ormanlarda incelemeler yaparak, saha tespit çalışmaları yürütüldü. Ordu ve Giresun illerinde toplam alanı 3.754 hektar yani yaklaşık 5.000 futbol sahası büyüklüğündeki 27 adet sahanın “doğal yaşlı orman” olarak tescili için Orman Genel Müdürlüğü'ne başvuruda bulunuldu.

2023 yılında Trabzon, Gümüşhane ve Rize illerinde aday doğal yaşlı orman araştırma çalışmaları yürütüldü. Trabzon’da 1, Gümüşhane’de 4 olmak üzere 5 sahayı aday doğal yaşlı orman belirlenmiştir. 2023 yılının ikinci yarısında Giresun ili doğal yaşlı ormanlarında yapılan drone çekimleriyle doğal yaşlı ormanların neden korunması gerektiği ile ilgili bilgilendirme içeren video hazırlayarak TEMA Vakfı kurumsal sosyal medya hesaplarında paylaşılmıştır.