TEMA Vakfı, Trakya Bölgesi Ergene Havzası'ndaki doğal yapının korunması için hukuksal alandaki mücadelesinde önemli bir başarı elde etti. Vakıf, Kırklareli Vize'de tarım alanı üzerine kurulmak istenen Çimento Fabrikası ile ilgili ÇED Raporu'nun iptali için dava açtı. Mahkeme tarafından oluşturulan Bilirkişi, hazırladığı raporda bölgenin doğal yapısının olduğu gibi korunmasının üstün kamu yararına olduğu ortaya koydu.
Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu’nun hazırlanmasını ve yasalaşmasını sağlayan TEMA Vakfı’nın, topraklarımızın korunması adına sürdürdüğü hukuksal mücadelede sevindirici gelişmeler yaşanıyor. Vakıf, Trakya Bölgesi Ergene Havzası Kırklareli Vize Evrencik Köyü’nde tarım ve orman alanı üzerine kurulması planlanan çimento fabrikası inşaatının durdurulması için Edirne İdare Mahkemesi Başkanlığı’na başvurarak, hukuki girişimde bulundu.
Hukuksal mücadele sürecinde, TEMA Vakfı tarafından fabrikanın, “ÇED Raporu olumlu” kararı, Kırklareli Valiliği’nin kapasite artırılması için verdiği “ÇED gerekli değildir” kararı ve Ergene Havzası Çevre Düzeni Planında(1/100.000 ölçekli) plan notu 6.24’te yapılan değişiklikle ilgili olarak Edirne İdare Mahkemesi’nde 2006 yılında dava açıldı. Açılan dava, mahkemenin isteğiyle “ÇED Raporu’nun İptali” ve “Çevre Düzeni Plan Notu Değişikliği İptali” olarak ikiye ayrıldı.
Danıştay'da devam etmekte olan Çevre Düzeni Planı Plan Notu Değişikliğinin İptali davasında 24.03.2008 tarihinde, TEMA Vakfı’nın iddiaları haklı bulunarak yürütmenin durdurulması kararı veridi. ÇED Raporu’nun iptali ile ilgili Esas 2006/2582 no’lu davada ise mahkeme tarafından Bilirkişi seçildi. Bilirkişi, 06.11.2008 tarihinde Mahkeme Heyeti, tarafların vekilleri ve temsilcilerinin katılımıyla bölgede keşif gerçekleştirdi.
Bilirkişi keşif ve dava dosyasında yaptığı incelemeler sonucunda “Ergene Havzası’ndaki Eosen kireçtaşları ve bunların üstündeki ormanların korunmasının su üretimi bakımından en öncelikli kamu yararı kapsamında olduğu, bu arazide her ne amaçla olursa olsun taşocağı vb ocaklar açarak ormanın ve orman toprağının su üretim fonksiyonuna zarar verilmesinin uygun bir işlem olmayacağı, bu işlem ve eylemlere izin veren kurum ve kuruluşların da kamu yararını gözetmemekle değerlendirilmesi gerektiği kanaatine ulaştı.
TEMA Vakfı’nın sözkonusu fabrikanın yapıldığı tarım ve orman alanına ilişkin itirazlarını destekleyen Bilirkişi Raporu’nda, bölgenin gerek toprak üstü gerekse toprak altı yapısıyla Ergene Havzası yer altı sularını beslemedeki stratejik öneminin altı çizildi.
Buna göre;
-Üzeri ormanlarla kaplı eosen kireçtaşlarının oluşturduğu arazi, yağmur ve kar sularını depolayarak Ergene Havzası’na yılda 63 milyon m3 su yönlendirmektedir.
-Çimento fabrikasının taşocağı açılacak orman, aşırı kesim ve otlatma sonucu çalılaşmış bozuk baltalık ormandır. Ancak, orman altındaki ölü örtü ve toprak yağışların yüzeysel akışa geçip sellere dönüşmesini önlemekte, suyu sızdırıp Ergene Havzası yer altı sularını beslemektedir.
-Küresel ısınma ve artan kuraklık göz önüne alındığında bölge Trakya’da sulu tarım ve tarımsal verim açısından stratejik öneme sahiptir.
-Sadece, orman durumuna bakarak, orman ve orman toprağının su üretimindeki fonksiyonu göz ardı edilerek değerlendirmede DSİ XI Bölge Uzmanları, Vize Orman İşletmesi Müdürlüğü ve Kırklareli AGM tarafından takdir hatası yapılmıştır.
-Eosen kireçtaşlarının ve bunun üzerindeki ormanın korunması üstün kamu yararınadır.
Trakya Bölgesi, ülkemizin en verimli I-II ve III. sınıf tarım toprakların % 73.8'ine sahiptir. Ancak, Trakya'da, amaç dışı kullanımlarla yılda 457.560 dekar verimli toprak kaybedilmektedir. Bu nedenle Vakfın, Kırklareli Vize Çimento fabrikası ile ilgili açtığı dava, benzer durumlar için örnek teşkil edecek, tarım ve orman alanlarının amaç dışı kullanılmaması bilincinin yerleşmesine büyük etken olacaktır.
